Lipoproteinler

Lipoproteinler, hem protein hem lipidlerden oluşan biyokimyasal bileşimlerdir. Bu proteinler bir bütünün parçası olmalarından dolayı apolipoprotein diye adlandırılırlar. Kan plazmasındaki lipoproteinler, suda çözünürlüğü düşük olan lipid moleküllerini kan dolaşım sistemi aracılığıyla vücut içinde taşırlar. Taşıyıcı özelliklerinin yanısıra, lipid metabolizmasında yer alan çeşitli enzimlerin, taşınan lipidleri birbirine dönüştürdüğü kimyasal reaksiyon platformları olarak da işlev görürler. Lipoproteini oluşturan protein ve lipidlerin suyu seven (hidrofilik) kısımları lipoproteinin dış yüzeyini kaplarken, suyu sevmeyen (hidrofobik), yani yağlı kısımları onun iç kısmında gömülüdürler. Bu yüzden plazma lipoproteinlerinin en dış tabakasında bulunan lipid türleri polar lipidler olarak nitelendirilirler. Polar lipidler arasında başlıca sfingomiyelin türleri, fosfolipitler ve kolesterol gelir, bu moleküllerin her birinin bir ucu sulu ortamda olmaya daha müsaittir. Lipoproteinlerin ortasında ise başlıca, nötral lipidler tabir edilen, kolesterol esterleri ve trigliseritler bulunur. Şilomikronlar: İnce bağırsaktan karaciğere trigliseritleri taşırlar. Çok düşük yoğunluklu lipoproteinler (Very Low Density Lipoproteins, VLDL): Yeni sentezlenmiş trigliseritleri karaciğerden yağ dokularına taşırlar. Düşük yoğunluklu lipoproteinler (Low Density Lipoproteins, LDL): Karaciğerden diğer dokulara kolesterol taşırlar. “Kötü kolesterol” Yüksek yoğunluklu lipoproteinler (High Density Lipoproteins, HDL): Diğer dokulardan kolesterol toplayıp karaciğere geri getirirler. “İyi kolesterol”